Wednesday, July 26, 2017

අතැඹුලේ ගුණ වරුණ



ආයුර්වේදයේ නැතුවම බැරි  ඖෂධයක් වන නෙල්ලි පැරණි පොතපතෙහි සදහන් වන්නේ "අතැඹුල" යන නාමයෙනි. මේ වනාහි විටමින් සී පදාර්ථය බහුල ලෙස අඩංගු රස පහකින් යුක්ත "පංචරයා " යන නාමය පටබැඳි ගුණවත් පලතුරකි. මෙය ලවණ රසය හැර අන් සියලු රසයන්ගෙන් පරිපූර්න වේ.

නෙල්ලි ශාඛය මීටර් 10 ක් පමණ උසට වැඩේ. සිංහල නාමයෙන් ඇඹුල ලෙස ද දෙමලින් නෙල්ලිකායි ලෙස ද ඉංග්‍රීසියෙන් Indian Goosbery යන නාමයෙන්ද හදුන්වයි.

නෙල්ලි ශාඛය තෙත් පහත් බිමිවල සුලබව දක්නට ලැබේ. නෙල්ලි ශාඛයේ අමු හා වියලි ගෙඩි, කොළ, පොතු, මල් හා ඇට ද ඖෂධ වශයෙන් ගනී.


නෙල්ලි ඇසට හිතකර, කෙස් වැවීමට උපකාරීවන ⁣ඖෂධයකි. හෘදය ශක්තිමත් කරයි, ලේ පිරිසිදු කරයි, කෑම අරුචිය නසයි.


  • නෙල්ලි රසකිඳ තම්බා වතුර දිනපතා පානය කිරීමෙන් ලේ ධාත්ව පිරිසිදු කර දාහය නිවා නීරෝගිමත් ශරීරයක් ඇති කරයි.
  • මුඛයේ තුවාලවලට නෙල්ලි කොළ තැම්බූ වතුරින් කට සේදීම ගුණය.
  • ශරීරගත සුද යාමේ රෝගයට නෙල්ලි පිටි හෝ යුෂ මී පැණි දමා බීම හොදය.
  • අර්ශසයට නෙල්ලි, රසකිද එකට අඹරා එම කල්කය එලමෝරු දමා බීම ගුණය. 
  • වාත රක්තයට නෙල්ලි යුෂය ගිතෙල් සමඟ කාරා බොන්න
  • මූත්‍රා දාහයට නෙල්ලි යුෂයට කහකුඩු දමා බීම හොදය. 
  • මූත්‍රා අඩස්සියට නෙල්ලි උණු වතුරින් අඹරා යටි බඩේ ගාන්න.
  • නාසයෙන් ලේ යාමට නෙල්ලි ගිතෙලින් බැඳ අඹරා හිසේ ගාන්න.

Wednesday, July 19, 2017

විලියම් වර්ඩ්ස්වර්ත්




Daffodils නමැති කවි පංතිය අසා ඇති සියළු දෙනාට William wordsworth නමැති මහා කවියාත්, ඔහු⁣ගේ  කාව්‍ය ප්‍රතිභාවත් සිහියට නැගෙනු ඇත. 1770 අප්‍රියෙල් 07 වන දින එංගලන්තේ" කොකර්මවුත්" හි උපත ලද ඔහු වයස අවුරුදු අටක් වන කුඩා අවදියේ ජීවිතේ  මහා අභාග්‍යයකට මුහුණ දෙන ලදි. ඒ ඔහුගේ මව ඔහුව අතහැර සදහටම මෙලොවින් නික්ම යාමයි. එහෙත් ඒ අභාවය පසුකාලීනව කාව්‍යකරණයට එලඹීම සඳහා ඔහුට මහත් පිටුබලයක් සැපයීය

විලියම් මූලික අධ්‍යාපනය"හොක්ස්ශේඩ්" පාසලට ඇතුලත් විය. එහිදී ඔහුගේ කාව්‍යකරණය වඩාත් මුවහත් විය, පරිනත විය. මෙකල විලියම්ගේ ජීවිතයේ තවත් අභාග්‍යසම්පන්න ඉරනමකට මුහුණ දුන්නේය. ඒ ඔහුගේ පියාද ඔහු ඇතුළු සොයුරන් සිව්දෙනා හැරයාමයි.

හොක්⁣ශේඩ් ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනයෙන් පසුව විලියම් වැඩිදුර ඉගෙනීම සඳහා කේම්බ්‍රිජ්හි ශාන්ත ජෝන් පාසලට ඇතුලත්වන ලදි. ඒ කාලයේ ඔහු යුරෝපා සංචාරයක් සඳහා භාග්‍ය ලද්දේය. ඉන් ලඳ අත්දැකීම්වලින් ඔහු තම කාව්‍යකරණය හා දේශපාලනික ක්‍රියාකාරකම් ඔපමට්ටම් කර ගත්තේය. ප්‍රංශ නිදහස් සටන වෙනුවෙන්ද ඔහු තම දායකත්වය සපයා තිබේ. පීඩිත ජනයා දෙස අනුකම්පාවෙන් බැලීමට පුරුදු වූ ඔහු ඔවුන් වෙනු⁣වෙන් හඬ නැගීමට ද අමතක නොකලේය. කාව්‍යකරණයේ දිගු ගමනක් යාම සඳහා මේ සියළු අත්දැකීම් ඔහුට ඉවහල් විය.

ඔහුගේ ප්‍රථම කාව්‍යයන් වූයේ " An evening walk"හා "Descriptive sketches" වේ. මෙම කාව්‍යයන් 1793 ඔහු ප්‍රංශයේ ජීවත්වන කාලයේදී එලිදක්වන ලදි. මේ කාලයේදී ඔහු කැ⁣රෝලින් නමැති දියණියගේ් පියා බවට පත් විය. 1802 දී ප්‍රංශටයන් පිටත් වූ ඔහු නැවතත් තම සහොදරිය සමඟ පුංශයට පැමිණියේය.  1812 දී ඔහු තම පාසල් අවදියේ මිතුරියක වූ මාරි හචින්සන් නමැති කාන්තාව සමඟ විවාහ විය. එම විවාහයෙන් ඔහු පස්දරු පියෙකු බවට පත් විය. පසුකාලීනව ඔහුගේ කැතලීන්
 සහ ජෝන් යන දරු දෙදෙනා මියගොස් තිබේ.

1775 දී විලියම්ට Samuel Taylor Coleridge නමැත්තා මුනගැසුනේය. ඔවුන් දෙදෙනා එක්ව "Lyrical Ballads" නම් ප්‍රකාශනය එළිදක්වා තිබේ. විලියම් විසින් රචිත බොහෝ කවිවල බටහිර සංස්කෘතිය පිළිබඳ විචාරාත්මක සිතුවිලි ගැබ්වී තිබේ. විලියම්ගේ වඩාත් ජනප්‍රිය කාව්‍ය සංග්‍රහය වූයේ 1850 දී රචිත Prelude ග්‍රන්ථයයි. ඒ සඳහා ඔහුට සම්මාන රාශියක් හිමි විය. එසේම මෙම ග්‍රන්ථය කිහිප වරක්  ප්‍රතිසංශෝධනය කර තිබේ.

විලියම් තම ජීවිතයේ සැදෑ  සමයේදී Rydal Mount නමැති ස්ථානයේ ජීවත් වී තිබේ. එහිදී විදේශ සංචාරවල නියැලෙමින් විනෝද වී තිබේ. 1847 දී ඔහු වැඩිපුරම ආදරය කළ සේරා නමැති දියණිය අභාවයට පත් විය. ඒ හේතුවෙන් ඔහු තුළ තිබූ කවි ලිවීමේ ආශාව මදින් මද ගිලිහී ගියේය. 1950 අප්‍රේල් 23 විලියම් වර්ඩ්ස්වර්ත් නමැති කවියා සදහටම මෙලොවින් සමුගත්තේය.



Sunday, July 16, 2017

ජපන් නාට්‍ය කලාව

  
බැලු බැලු අත නෙක විසිතුරු රටාවන්ගෙන්, වර්ණයන්ගෙන් සැදුම්ලත් ජපානයේ සාම්ප්‍රදායිකව පැවතෙන නාට්‍ය කලාවක් දක්නට ලැබේ. ඉතිහාසය පුරාවටම ජපානය වෙනත් රටවලින් තාක්ෂනය, සිරිත් විරිත් මෙන්ම කලා ශිල්ප ආදියේ ආභාෂය ලබාගෙන තිබේ. ඒවා ඒකරාශී කොටගෙන ජපානයට සුවිශේෂී වූ සංස්කෘතියක් ගොඩනගාගෙන තිබේ. ජපානයේ අද ජීවන රටාව සාම්ප්‍රදායික ආසියානු සංස්කෘතිය හා බටහිර නවීන සංස්කෘතියේ මනා සංකලනයක් ලෙස හැදින්වීම නිරවද්‍ය වේ.ජපානයේ ඉතා උසස් තත්වයක් හිමිවන නාට්‍ය අතර ,

  • කබුකි
  • නෝ
  • ක්යෝගෙන්
  • බුරන්කු 

කබුකි (KABUKI)
17 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී ආරම්භ වූ කබුකි නාට්‍ය, රංගන ශිල්පීන්ගේ ලාලාත්‍යමය වූ කතා විලාෂය, නෙත් ඇදගන්නාසුළු ඇදුම් ආයිත්තම් හා රූපලාවන්‍ය ක්‍රම මෙන්ම වේදිකාවේ රංගනය තීවෘ කිරීමට යොදාගන්නා කාර්මික ක්‍රමෝපායන්ගෙන්ද සමන්විත වේ. ශිල්පීන් හැඩගන්වන රූපලාවන්‍ය ක්‍රම නිසා ඔවුන්ගේ චරිත මෙන්ම මනෝභාවද උද්දීපනය වෙයි. කබුකි නාට්‍ය මධ්‍යකාලීන මාතෘකා පදනම් කරගෙන ඇති අතර ගැහැනු චරිත රඟදක්වන්නේද  පිරිමි අයයි. 
ක්යෝගෙන් (KYOGEN)
බුන්රකු (BUNRAKU)

දැක්විය හැකිය.


නෝ (NOO)
ජපානයේ පැරණිම සංගීත නාට්‍ය ක්‍රමයයි. මෙම නාට්‍යවලට දෙබස් පමණක් නොව ගායනය, සංගීතය හා නැටුම් ඇතුලත් වේ. මෙහි තවත් විශේෂාංගයක් නම් වර්ණවත් ඇඳුමකින් සැරසී සිටින ප්‍රධාන නළුවා තීන්ත ගා ඔප දැමූ දැවමය වෙස් මුහුණක් පැලදීමයි. මෙම වෙස් මුහුණ වයෝවෘද්ධ තැනැත්තෙකු හෝ මහළු කාන්තාවක් , දෙවි කෙනෙක්, හොල්මනක් හා තරුණයෙක් වැනි චරිත නිරූපනය කරයි.




සාම්ප්‍රදායක විකට නාට්‍ය විශේෂයකි. මෙම නාට්‍යවල ක්‍රියා හා දෙබස් විශේෂ ශෛලියකට අනූව රඟ දක්වයි. නෝ නාට්‍ය අතරතුර මේ නාට්‍ය රඟදැක්වූවත් දැන් දැන් ක්යෝගෙන් නාට්‍ය පමණක් ප්‍රදර්ශනය කරන අවස්ථාද ඇත.




16 වන සියවසේ අඟ භාගයේදී ජනප්‍රිය වූ රූකඩ නාට්‍ය විශේෂයකි. ෂම්සෙන් නම් වූ තත් 03 ක් සහිත සංගීත භාන්ඩයකින් වැයෙන සංගීතයට කතාව දිග හැරෙන්නේ ගීත තුලිනි. බුන්රකු ලාලිත්‍යය පිරි, මනස්කාන්ත රූකඩ කලාවක් ලෙස ලෝක ප්‍රසිද්ධය.




Saturday, July 8, 2017

පින්බර ඇසළ පොහොය අදයි

ඇසළ පුන් පොහොය දිනය ලක්වැසි බෞද්ධයන්ට ඉතාමත් වැදගත් පොහොයකි. ලංකාවේ සිව්දිග පුදබිම් උත්සවශ්‍රීයෙන් බබලන්නේ ඇසළ සමයටයි. ඒ මහනුවර, බෙල්ලන්විල මෙන්ම කතරගම යන පුදදබිම්වල වාර්ෂික පින්කම් මාලාව සහ අවසන් මහ පෙරහැරට මුළු ලංකාවේම බෞද්ධ ජනයා බැති සිතින් සහභාගී වන නිසයි. ඇසළ පුන් පොහෝදා සිදුවූ වැදගත් සිදුවීම් පහත පරිදි ගෙනහැර දැක්විය හැකිය.

  •  සිදුහත් බෝසතාණන් වහන්සේ පස්මහ බැළුම් බැලීමෙන් අනතුරුව මිනිස් ලොව උපදින්නට මහාමායා දේවියගේ කුස පිළිසිඳ ගත්තේ අැසළ පොහෝ දිනකයි.
  • සිදුහත් බෝසතාණන් වහන්සේ ගිහි ගෙය කලකිරී අභිනිෂ්ක්‍රමනය කරන්නේත්, රාහුල කුමරුගේ උපත සිදුවන්නේත් ඇසළ පුන් පොහොය දිනකයි. එමෙන්ම මාරයා විසින් සිදුහත් ⁣බෝසතුන් ගිහිගෙය හැරයාම වලකා දින හතකින් සක්විති රජකම ලැබෙන බව පවසන්නේද මෙදිනයි.  
  • ගිහිගෙය හැරගොස් වසර හයකට පසුව ලොව්තුරා බුද්ධත්වයට පත්ව බරණැස ඉසිපතන මිගදායේදී ප්‍රථම වරට පස්වග තවුසන් උදෙසා ධම්මචක්කපවත්තන සූත්‍රය දේශනා කොට වදාලේද ඇසළ පොහෝ දිනකයි.
  • කීර්ති  ශ්‍රී රාජසිංහ රජ දවස ලක්දිව උපසපන් භික්ෂූන් නොවූයෙන් සියම් රටින් (තායිලන්තය) උපාලි තෙරුන් වහන්සේ ඇතුළු පිරිස ගෙන්වා ලංකාවේ උපසම්පදාව ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීම සිදු වූයේද ඇසළ පොහෝ දිනකයි.
  • විහාරස්ථානවල වැඩ වසන භික්ෂූන් වහන්සේලා වස්බවිසීම ආරම්භ කරන්නේද (පෙර වස් විසීම) ඇසළ පොහෝ දිනටයි.


අතැඹුලේ ගුණ වරුණ

ආයුර්වේදයේ නැතුවම බැරි  ඖෂධයක් වන නෙල්ලි පැරණි පොතපතෙහි සදහන් වන්නේ "අතැඹුල" යන නාමයෙනි. මේ වනාහි විටමින් සී පදාර්ථය බහුල ලෙස ...